Verdikkingsschema voor Carezzo fruitdrink (volgens IDDSI standaarden)

Door: Isabel van Gelderen en Marjan Kamp

Logopedisten Isabel van Gelderen en Marjan Kamp van DrieGasthuizenGroep in Arnhem stelden voor de Carezzo fruitdrinks een verdikkingsschema op, zodat ook de patiënten met slikproblemen de fruitdrinks veilig kunnen gebruiken. Hieronder een verslag van hun ervaringen.

Slikproblematiek
Onze cliënten met een verhoogde eiwitbehoefte zijn enthousiast over de eiwitverrijkte fruitdrinks van Carezzo, die zij op advies van onze diëtist krijgen. Zij vinden de fruitdrinks fris en lekker. Helaas deed zich in de praktijk een probleem voor bij cliënten met slikproblematiek, omdat zij zich in dun vloeibare dranken, zoals de Carezzo fruitdrinks, verslikken.

Geen veilige dikte
Het bleek niet mogelijk om de fruitdrinks goed te verdikken met ons reguliere verdikkingsmiddel op basis van maltodextrine met xantaangom. Het verdikkingsmiddel loste moeizaam op, waardoor een veilige dikte niet kon worden bereikt. Dit komt mogelijk door de hoge concentratie eiwitten in de fruitdrinks in combinatie met de samenstelling van de reguliere verdikkingsmiddelen.

Johannesbroodpitmeel
Op de website van Carezzo lazen wij dat johannesbroodpitmeel (JBPM) (link naar:https://carezzo.nl/maasstad-ziekenhuis-innovatief-carezzo-fruitdrinks/) een oplossing hiervoor is. Wij namen contact op met Carezzo en raadden aan om deze aanbeveling ook op de verpakking van de fruitdrinks te vermelden.

Verdikkingsschema opstellen
Wij adviseerden Carezzo eveneens om een verdikkingsschema op te stellen, die inzichtelijk zou maken hoeveel schepjes JBPM nodig zijn om bepaalde diktes te bereiken. Volgens ons was het wenselijk dat deze diktes overeenkwamen met levels van de International Dysphagia Diet Standardisation Initiative (IDDSI). Deze levels en terminologie worden internationaal geïmplementeerd om aangepaste voedingsconsistenties en verdikte vloeistoffen te beschrijven voor mensen met een slikstoornis (zie voor meer informatie over IDDSI: www.IDDSI.org). Daarop vroeg Carezzo ons of wij dit IDDSI verdikkingsschema wilden opstellen.

Ons onderzoek
Tijd voor actie! Met plezier gingen wij aan de slag met een verdikkingsschema voor de Carezzo fruitdrinks. Dat deden wij als volgt:

Omstandigheden:

• We testten per 150 ml. Dat is namelijk de standaardinhoud van de kleinverpakking van de Carezzo fruitdrinks. 
• Daarbij gebruikten we het doseerschepje van Nestlé ThickenUp Clear (3,5 cc), omdat veel zorginstellingen dat verdikkingsmiddel gebruiken. Het JBPM was van Nutrilon.
• We weten dat smaak, merk en temperatuur van invloed kunnen zijn op het level waartoe een drank behoort. Daarom testten we alle vier de fruitdrinksmaken op kamertemperatuur en net uit de koelkast.

De gevolgde stappen:

• We voegden afgestreken schepjes JBPM toe aan de fruitdrink
• Vervolgens roerden we de fruitdrink goed door met een vork (om klonten te voorkomen).
• Om te testen op nadikken lieten we de fruitdrink met JBPM een X aantal minuten rusten.
• Voor het testen roerden we de fruitdrink met JBPM nogmaals door.
• We stelden de dikte vast met de ‘spuitmethode’ of de ‘vorkdruppeltest’ van de IDDSI.

Het IDDSI verdikkingsschema

Conclusie
De verdikte fruitdrinks moeten minimaal 5 minuten rusten om in te dikken. Na 30 minuten is de fruitdrink echter te dik en voldoet het niet meer aan het IDDSI level. Daarom adviseren wij om de verdikte fruitdrink binnen 30 minuten op te drinken. Verder lijken de fruitdrinks hetzelfde te reageren, ongeacht smaak of temperatuur. De smaak en de geur van de fruitdrinks worden niet beïnvloed door de verdikking. Het JBPM lost goed en redelijk egaal op en de fruitdrinks blijven helder. Wel kan het JBPM vanaf 3 schepjes gaan klonteren. Goed roeren is daarom belangrijk. Een laatste kanttekening is dat de verdikte fruitdrink tijdelijk een meer verzadigd gevoel kan geven.

Wil je meer weten over het verdikken van Carezzo Fruitdrinks?